Γητειές/Ξόρκια (Σύνολο: 8).
Πηγή: Αρχείο Γεωργίου Γ. Μαύρου.
- Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου η συγκεκριμένη γητειά/ξόρκι λεγόταν πριν τη Δύση του ήλιου, σαν εσπερινός. Έπρεπε να ειπωθεί τρεις φορές και μετά από κάθε επανάληψη, αυτός που το έλεγε έπρεπε να κάνει το σταυρό του. Ροαλίδια είναι οι αράχνες κυρίως, αλλά η συγκεκριμένη γητειά πέρα από τις όχεντρες (οχιές) αναφέρεται και στα κακά ροαλίδια που στην Αμοργό είναι τα σφαλάγκια. Το σφαλάγκι είναι είδος δηλητηριώδους αράχνης, πιο μακρύ από τη μέλισσα, μοιάζει με λεονταράκι, είναι δυο ειδών (κόκκινο και σταχτόμαυρο) και το κέντρισμά του φλογίζει το δέρμα και είναι επώδυνο. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι ο αποκεφαλιστής άγιος έζησε στην έρημο και είναι λογικός ο συνειρμός και η επίκληση σ’ αυτόν για την αντιμετώπισή του. Πρακτική και άμεση αντιμετώπιση του δαγκώματος σφαλαγγιού ήταν η ούρηση πάνω στο χτυπημένο σημείο.
- Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου πληροφορητής του για τη συγκεκριμένη γητειά/ξόρκι ήταν ο: Σίμος Γ Γιαννακός, 55 ετών, από σόϊ βοσκών, βοσκός κι ο ίδιος παλιότερα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι η συγκεκριμένη γητειά/ξόρκι ήταν Κατάδεσμος (μαγική ενέργεια που έχει ως σκοπό να βλάψει ή να αποτρέψει κάποιο κακό – το δέσιμο και το κάρφωμα είναι οι δύο μορφές του κατάδεσμου) ειρωνικός γι’ αυτούς που αποπατούσαν κοντά στις μάντρες των κοπαδιών, συνήθως βοσκούς, πρόξενους δυσοσμίας και ασχήμιας.
- Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου η συγκεκριμένη γητειά/ξόρκι ήταν για τον Ανεμογάμη (είδος βαρβακιάς, γερακιού) που επιτίθεται σε μικρά ζώα, αρνιά, κότες κλπ. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι ήταν αρκετά διαδεδομένο στα παιδιά λόγω του σεξουαλικού ονόματος του αρπακτικού που μόλις το δουν του φωνάζουν, κυρίως γιατί στέκεται ακίνητο χτυπώντας ρυθμικά και γρήγορα τα φτερά του θυμίζοντας σεξουαλική πράξη. Η γητειά το προκαλεί να βουτήξει στη γη και να μη βρει λεία παρά μόνο χώμα.
- Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου η συγκεκριμένη γητειά/ξόρκι λεγόταν όταν κάποιος έχανε κάτι. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι αυτός που έλεγε τη γητειά/ξόρκι κάρφωνε χάμω ένα μαχαίρι (αν ήταν μαυρομάνικο πιο καλά) και την έλεγε απευθυνόμενος στο Σατανά. Έτσι κάρφωνε το δαίμονα.
- Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου η συγκεκριμένη γητειά/ξόρκι λεγόταν όταν εμφανιζόταν το Συκάμινο, μια αρρώστια ζώων στα πόδια κυρίως όνων και μουλαριών. Σύμπτωμα της αρρρώστιας ήταν ένα εξάνθημα που είχε τη μορφή μούρου. Για την αντιμετώπισή της έκοβαν ένα κομμάτι συκαμινόξυλο, το έκαναν κάρβουνο και το έλιωναν με λάδι. Κατόπιν έλεγαν τη γητειά. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι κάθε φορά που λεγόταν η γητειά σταύρωναν το μέρος του ζώου και το άλειβαν με το λάδι. Εδώ έχουμε και γιατροσόφι και γητειά μαζί ως θεραπευτικό μέσο.
- Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου η συγκεκριμένη γητειά/ξόρκι λεγόταν το Μάη, εποχή των μαγειρεμάτων, όπου έπρεπε να υπάρχει απαλάδα (δροσιά) για να έχουν απόδοση. Όταν ήταν θέρμη προερχόμενη από νότιους και ανατολικούς καιρούς, που επιδρούσε αρνητικά στα φυτά, ιδίως στα όσπρια, έκαναν το εξής: πιάνανε ένα σπυρί, λέγανε τρεις φορές τη συγκεκριμένη γητειά/ξόρκι και το ρίχνανε στο ποτήρι. Το ίδιο κάνανε και για άλλα δύο σπυριά.
- Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου η συγκεκριμένη γητειά/ξόρκι αποτελούσε συνηθισμένη φράση όταν κάποιος έχανε κάτι. Πίστευαν ότι ο Σατανάς το αποκρύπτει μέσα στο μάτι του.
