Data Tab

General information
Designation
Poem
Title / Name
Couplets / Mandinades – Folksy Wisdom
Place of origin
Amorgos
Description
Recording information
Place
Unkown
Date
02/01/1984
Occasion
Free discussion
Singers
Instrumentalists
Information about the song
Facts about the music
Glossary of verses
Glossary

i) Το Ραχίδι του Μύλου είναι η ράχη μικρού λόφου δυτικά της κάτω πλατείας (πλατέας παλιότερα) της Χώρας Αμοργού που στην κορυφογραμμή της υπήρχαν Μύλοι (παλιότερα τέσσερις) από τους οποίους διασώζεται μόνο ένας που ανήκε στο Θ. Δ. Πράσινο (Θοδωράκη), συνταγματάρχη, με αγορά στις αρχές της δεκαετίας του 1930, τον οποίο μεταβίβασε στον ανηψιό του Ν. Ι. Νομικό, των Ντουρνελήδων. Προσωπικά θυμάμαι όπως και άλλοι ομήλικοί μου (Εμμ. Νεοφ . Κάντας) μέχρι το 1960 τα ερείπια ενός εκ των μύλων, δίπλα από το σπίτι τότε του Κ. Δ. Γιαννακού, σήμερα περιουσία Ηλία Νικ. Γιαννακού (κέντρο Μπαγιόκο), ο οποίος άκουγε του Κορωνέλλου.

Classifications
By Content
Couplets/Mantinades Folksy Wisdom
By Kind
Folk creator-related
By occasion
Observations

Δίστιχα / Μαντινάδες – Λαϊκή Θυμοσοφία (Σύνολο: 71)

Δίστιχα: 5-6, 12-13, 15, 29-31, 33-34, 42, 55-57, 62, 71 (Σύνολο: 16).
Πηγή: Άννα Πρασίνου – Λάμπρου, «Τραγούδια που λέγονταν στην Αμοργό», Αμοργιανά 10, (2004): 42-43.

Δίστιχα: 1-4, 7-11, 14, 16-28, 32, 35-41, 43-54, 58-61, 63-70 (Σύνολο: 55).
Πηγή:
Αρχείο Γεωργίου Μαύρου.

  1. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Αντ. Λ. Φωστιέρης, 79 ετών, αγρότης, από τη Χώρα.
  2. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, το συγκεκριμένο δίστιχο τραγουδήθηκε στο πανηγύρι της Αγ. Παρασκευής από τον περίφημο Σπύρο Βλαβιανό, λαουτιέρη και λαϊκό στιχουργό, κατά παραγγελία θεραπευθέντος χορευτή. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι εδώ ο λαϊκός άνθρωπος ευχαριστεί την προστάτιδα του νησιού Αγ. Παρασκευή για τη θεραπεία που είχε αφού την επικαλέστηκε.
  3. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Αντ. Λ. Φωστιέρης, 79 ετών, αγρότης, από τη Χώρα.
  4. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Ηλίας Ε. Σιγάλας, 64 ετών, ναυτικός-βοσκός, από τη Χώρα.
  5. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Νικ. Κωβαίος, 82 ετών, από τη Χώρα.
  6. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Νικολέττα Στ. Λουδάρου, 74 ετών, νοικοκυρά, από τα Κατάπολα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο λεγόταν για ανόρεχτους σε χορό νεαρούς.
  7. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Γιακ. Ιωάννου Γαβράς, 85 ετών, μαντιναδόρος­ αγροφύλακας. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο λεγόταν στην αρχή του χορού.
  8. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητές του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Σίμος Γ. Γιαννακός, (Καστάνης), 56 ετών, από τη Χώρα και ο Μάρκος Μενδρινός, 60 ετών, αγρότης, από το Βρούτση-Λεύκες. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο τραγουδιόταν σε συρτό Αποκριάτικο σκοπό.
  9. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Ουρανία Γ. Αρτέμη, 77 ετών, νοικοκυρά, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι ήταν επαινετικό δίστιχο σε χορεύτρια από τη Θεσσαλονίκη και ότι το είπε ο Γιακουμής Ι. Γαβράς, σπουδαίος μαντιναδόρος και τραγουδιστής, στη Φανή Παλαμήδου, γυναίκα υπαλλήλου του ταχυδρομείου που έμεινε πολλά χρόνια στην Αμοργό.
  10. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Γεώργιος Ε. Πλατής (Μαλασπίνος), 66 ετών, καφετζής, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι ήταν συγκάκχισμα (ρεφραίν) πάνω σε ξεφάντωμα και παραπέμπει επίσης στο: Κ. Σαϊτα-Σίκινος, σ. 46.
  11. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Στάθης Ι. Νομικός, 66 ετών, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο λεγόταν στο τέλος του γλεντιού.
  12. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Αντ. Λ. Φωστιέρης, 79 ετών, αγρότης, από τη Χώρα.
  13. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Καλλιόπη Λ. Γαβαλά, 65ετών, νοικοκυρά, από τα Κατάπολα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο λεγόταν πάνω σε χορό δυο αδελφών.
  14. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Δημ. Κ. Γιαννακός (Πάρβας), 67 ετών, λαουτιέρης-καφετζής. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο τραγουδήθηκε από τον ίδιο το Δ. Γιαννακό σε γλέντι ανταμώματος το καλοκαίρι του 1990, πάνω σε συρτό χορό αδερφών. Βιολί έπαιζε ο Γ. Α. Νομικός (Καζατζίδης).
  15. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Μάρκος Ν. Μενδρινός, 61 ετών, αγρότης, από τη Χώρα.
  16. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Μαρούσα Νικ. Κωβαίου, 72 ετών, νοικοκυρά, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο ήταν ευχετικό, έχει διάφορες παραλλαγές και λεγόταν καθώς χόρευε κόρη με πατέρα. Το συνήθιζε ο λαουτιέρης Γιώργος Ι. Γιαννακός (Καστάνης) ο οποίος το είπε στην πληροφορήτρια. Επίσης ο Λυράρης Δημ. Ν. Γιαννακός (του Βιλλόπαιδου) το είπε στην κόρη του Ρηνιώ, γύρω στα 1930.
  17. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Ουρανία Γ. Αρτέμη, 77 ετών, νοικοκυρά, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι πάνω στο χορό το είπε ο λυράρης Δημ. Νικ. Γιαννακός στην κόρη του Ρηνιώ (μετέπειτα Ι. Οικονομίδου). Σημειώνει επίσης ότι με παραλλαγές συναντιέται στους χορούς όταν χόρευε πατέρας με κόρη όπου εναλλακτικά χρησιμοποιούνταν και το: «Ένα μονάχα εύχομαι η κόρη μου να ζήσει…». Τέλος σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι η Μαρούσα Νικ. Κωβαίου, ετών 73, τον πληροφόρησε ότι το δίστιχο τραγούδησε ο λαουτιέρης Γιώργος Ι. Γιαννακός (Καστάνης) καθώς χόρευε την ίδια ο πατέρας της Εμμ. Νικ. Πλατής (Μαλασπίνος), γύρω στο 1947.
  18. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Ουρανία Γ. Αρτέμη, 77 ετών, νοικοκυρά, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν Μαντινάδα που τραγουδήθηκε από παρέα, την ημέρα των Ταξιαρχών προς τιμήν του δάσκαλου Μιχ. Δεσποτίδη (Μινωϊτη) γύρω στην Κατοχή.
  19. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Σίμος Γ. Γιαννακός (του Καστάνη), 55 ετών, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το συγκεκριμένο δίστιχο ανήκει στη σειρά των παινεμάτων των χορευτών και ότι ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι μουσικές εκφορές του. Ο τραγουδιστής σε σκοπό συρτό Αμοργιανό, όταν φτάνει στο α’ ημιστίχιο του δεύτερου στίχου και το τραγουδάει, επαναφέρει το β’ ημιστίχιο του πρώτου στίχου και μετά το ζευγαρώνει με το β’ ημιστίχιο του δεύτερου στίχου π.χ. «ωραία που ‘ναι στο χορό -άντε με κέφι και με ντέρτια- τα πρώτα τα ξαδέρφια».
  20. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Γιάννης Νομικός (Φράγκος), 63 ετών, από το Βρούτση. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το συγκεκριμένο δίστιχο τραγουδήθηκε από τον πληροφορητή στο γάμο του Ιωάννη Γ. Νομικού (Γιωργαλίνη), το 1990.
  21. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Στάθης Ι. Νομικός, 78 ετών, αγρότης-ναυτικός, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το συγκεκριμένο δίστιχο λεγόταν ως παίνεμα για παντρεμένο χορευτή.
  22. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Νικ. Κωβαίος, 82 ετών, αγρότης, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το συγκεκριμένο δίστιχο λεγόταν ως παίνεμα για παντρεμένη πάνω σε χορό.
  23. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητές του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν οι: Ουρανία Γ. Αρτέμη, 77 ετών, νοικοκυρά, από τη Χώρα και ο Αντ. Λ. Φωστιέρης, 79 ετών, αγρότης, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το συγκεκριμένο δίστιχο συνηθιζόταν ως διαπίστωση και προτροπή από μεγαλύτερες γυναίκες, γιαγιάδες, θείες στα νεαρά κορίτσια που αναρωτιόντουσαν για το αν πρέπει να παντρευτούν, για τις δυσκολίες του έγγαμου βίου αλλά και για το φόβο να μείνουν στο ράφι. Αντί για το «κοπέλες», αν η συμβουλή απευθυνόταν σε μια κοπέλα, η πρεσβύτερη της το έλεγε με τ’ όνομά της στο δεύτερο στίχο π.χ. «Διάλεξε Μαρία μου, Ειρήνη μου κλπ». Σημειώνει επίσης ο Γ. Μαύρος ότι οι πληροφορητές του δεν θυμούνταν το δίστιχο να τραγουδιέται, παρά μόνο να λέγεται «μιλητά».
  24. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Ουρανία Γ. Αρτέμη, 60 ετών, νοικοκυρά, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το τραγούδησε αυτοσχέδια ο Γιακουμής Μ. Λουδάρος (ο Γιακουμάκης του Λουδάρου), βιόλαζης και ριμαδόρος που έζησε μέχρι το 1917 και διασώθηκαν μερικά δίστιχά του. Ο τραγουδιστής θυμήθηκε την απλοχεριά της γυναίκας που χόρευε και της ανταπόδωσε με το δίστιχο. Σημειώνει επίσης ο Γ. μαύρος ότι και ο γιος του Μιχάλης (ο Μιχάλης του Γιακουμάκη) ήταν βιόλαζης όπως και ο εγγονός του Γιώργης Μ. Λουδάρος, λαουτιέρης. Ο Μ. Ι. Λουδάρος υπήρξε δάσκαλος στο βιολί γύρω στα 1960 του βιόλαζη Ι. Μιχ. Γαβαλλά (Λυδιού), που παίζει και σήμερα.
  25. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Νικ. Δ. Κωβαίος, 82 ετών, από τη Χώρα.
  26. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Αναστασία Νικ. Γιαννακού (το γένος Β. Πάσσαρη), 91 ετών, νοικοκυρά.
    Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το συγκεκριμένο δίστιχο είναι από τις αρχές δεκαετίας του 1960 και ότι το ταίριαξε αυτοσχέδια η πεθερά του Μιχ. Δ. Μαύρου (του Σκυλίτση), φούρναρη και το είπε στον παιχνιδιάτορα καθώς σηκώθηκε η πληροφορήτρια να χορέψει. Εκείνη την εποχή η πληροφορήτρια είχε δυο παιδιά, μαθητές στο Γυμνάσιο της Σαντορίνης (Βασίλη-Κώστα), καθώς η Αμοργός δεν είχε παρά μόνο τις τρεις πρώτες γυμνασιακές τάξεις και το μεγαλύτερο γιό της  Δημήτρη στο πεζικό. Η ίδια έμενε μεγάλα διαστήματα με τον άντρα της Νικήτα, βοσκό, στο ερημόνησο της Κέρου, που είχαν το κοπάδι τους.
  27. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Αντ. Λ. Φωστιέρης, 79 ετών, αγρότης, στ’ δημοτ. από τη Χώρα.
  28. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Σίμος Γ. Γιαννακός (Καστάνης), 56 ετών, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο τραγουδιόταν σε σκοπό Αποκριάτικο συρτό, την Καθαρή Δευτέρα.
  29. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γ. Μαύρου, με αυτό το δίστιχο άρχιζαν το χορό «Ποταμό», μορφή πιο φωναχτού και ανοιχτού συρτού, πιο πανηγυριώτικου. Σημειώνει επίσης ότι τα τραγούδια αυτού του σκοπού τραγουδιόντουσαν σε πολύ υψηλές νότες και ότι το πρώτο μισό του δεύτερου στίχου επαναλαμβάνεται δυό φορές καθώς τραγουδιέται.
  30. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Αντ. Λ. Φωστιέρης, 79 ετών, αγρότης, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το συγκεκριμένο, γνωστό πανελλήνια, δίστιχο συνηθιζότανε πολύ να τραγουδιέται στις Απόκριες κυρίως το απόγευμα της Καθαρής Δευτέρας σε σκοπό συρτό Αποκριανό ή Αποκριάτικο.
    Παραπέμπει επίσης στα: Ν. Γ. Πολίτου, σ. 235 αρ. 235 γ’, Μ. Λιουδάκι, σ. 274 αρ. 347, Γ. Παυλάκη, σ. 129 αρ. 265, αναφέροντας ότι και στα τρία απαντάται ο τύπος «ήντα τη θέλει» τη ζωή στον κόσμο να την έχει.
  31. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Αντ. Λ. Φωστιέρης, 79 ετών, αγρότης, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το συγκεκριμένο δίστιχο ανήκει στη σειρά των αποκριάτικων τραγουδιών σε αποκριάτικο συρτό και αποτελεί προτροπή σε γλέντι και χαρά μπροστά στο άδηλο του χρόνου. Παραπέμπει επίσης στο: Παυλάκη σ. 117, αρ. 27, (θυμοσοφικές) παραλλ.
  32. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο το 1976 ήταν ο: Ι. Ε. Ζαράνης, 80 ετών, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο τραγουδιέται σε σκοπό Αμοργιανής μαντινάδας, καθιστά, όχι με χορό. Ο χορός των παρεβρισκομένων επαναλαμβάνει το πρώτο στίχο του τραγουδιστή-κορυφαίου. Παραπέμπει επίσης στο: Μ. Λιουδάκι σ. 313 αρ 33.
  33. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Νικ. Δ. Κωβαίος, 82 ετών, από τη Χώρα.
  34. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν αυτοσχέδιο δίστιχο του θρυλικού μαντιναδόρου και λαουτιέρη Σπύρου Γ. Βλαβιανού για χορευτή (Αντώνιος Ι. Φωστιέρης-Καπετάνιος), εύστοχο και μη προσχεδιασμένο, που απέδωσε με λιτό τρόπο τη διαβολή την οποία είχε υποστεί ο χορευτής με αποτέλεσμα την καθυστέρηση του διπλώματος του Καπετάνιου.
  35. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητές του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν οι: Μ. Μενδρινός, 60 ετών, από το Βρούτση-Λεύκες και ο Σίμος Γ. Γιαννακός, 56 ετών, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι, σύμφωνα με τη μαρτυρία του δεύτερου πληροφορητή, το δίστιχο τραγουδιόταν σε συρτό Αποκριάτικο ιδίως το σούρουπο της Καθαρής Δευτέρας καθώς τέλειωναν οι Απόκριες κι έμπαινε η Σαρακοστή. Ήταν το εισαγωγικό μιας σειράς δίστιχων προτρεπτικών σε διασκέδαση και χορό. Το άρχιζε ένας προεξάρχων και αφού τραγουδούσε 2 φορές το πρώτο ημιστίχιο ξεκινώντας τμηματικά από το πρώτο μισό του την πρώτη φορά, και ολόκληρο το ημιστίχιο τη δεύτερη φορά, την τρίτη φορά  τον συνόδευε εν είδει χορού όλη η παρέα τραγουδώντας τον πρώτο στίχο ολόκληρο. Το ίδιο κάνανε και για το δεύτερο στίχο με μια επανάληψη λιγότερη (2 φορές) στο πρώτο ημιστίχιο. Τα δεύτερα ημιστίχια και των δυο στίχων του δίστιχου τα τραγουδούσαν επαναλαμβάνοντας τις τρεις πρώτες συλλαβές (π.χ. «Πάνε κι οι  – με τις ε/ τους»).
  36. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Ουρανία Γ. Αρτέμη, 60 ετών, νοικοκυρά, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο ήταν του βιόλαζη και ριμαδόρου Γιακουμή Μιχ. Λουδάρου (του Γιακουμάκη) για μεταμφιεσμένους τους οποίους μόνον εκείνος γνώρισε και τους «αποκάλυψε» τραγουδιστά και έμμεσα. Οι μεταμφιεσμένοι (μασκάροι) τις Απόκριες ήταν ο Γιώργης ο φαρμακοποιός (Γ. Γρίσπος, εμπειρικός φαρμακοποιός, φαρμακοτρίφτης των αρχών του 20ου αιώνα, πατέρας του γιατρού Ι. Χ. Γρίσπου (1906-2004) και ο γιος του Ζωγράφου. Ζωγράφος λεγόταν ο λαϊκός ζωγράφος και αγιογράφος, Ιάκωβος Μαυρομάτης, παππούς της Σοφίας Μ. Συνοδινού (το Σοφίδι του Πέτρου), λαϊκής ποιήτριας και κόρης του λαϊκού ποιητή Ι. Γαβαλά (Γιάννη του Πέτρου).
  37. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Ουρανία Γ. Αρτέμη, 77 ετών, νοικοκυρά, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο ήταν αυτοσχέδιο δίστιχο του Γιώργου Ι. Γιαννακού (Καστάνη), λαουτιέρη και λαϊκού στιχουργού, για χορευτή, μετά από γενναίο φιλοδώρημα στα όργανα (η λεγόμενη «φέρτα»).
  38. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Ι. Νομικός (Φράγκος), λαουτιέρης-τραγουδιστής, 63 ετών, από το Βρούτση. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο λεγόταν πάνω σε χορό. Το όνομα της μικρής κόρης άλλαζε ανάλογα με την περίσταση.
  39. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Σίμος Γ. Γιαννακός (Καστάνης), 56 ετών, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο τραγουδιόταν σε σκοπό Αποκριάτικο συρτό, την Καθαρή Δευτέρα και λεγόταν για δεινούς χορευτές.
  40. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Καλλιόπη Λ. Γαβαλά, 65 ετών, νοικοκυρά, από τα Κατάπολα.
  41. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής και τραγουδιστής για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Γ. Αντ. Νομικός (Καζατζίδης), 62 ετών, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο τραγουδήθηκε σε γλέντι το καλοκαίρι του 1990. Λαούτο έπαιζε ο Δ. Κ. Γιαννακός (Πάρβας), 67 ετών, καφετζής.
  42. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Δ. Γ. Πρέκας, 56 ετών, λαουτιέρης-αγρότης, στ’ δημοτικού, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι ήταν γνωμικό δίστιχο που τραγουδιόταν στις μαντινάδες της παρέας, ή στο τραπέζι, ή κυρίως όταν βγαίνανε στο δρόμο για μαντινάδα.
  43. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Ε. Ι. Βεκρής, 80 ετών, αγρότης, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το  δίστιχο ήταν “Συγκάκχισμα” (ρεφραίν) σε επαινετική μαντινάδα και λεγόταν για χορεύτριες. Σημειώνει επίσης ότι ο Ιάκωβος (Γιακουμάκης) Γαβράς το τραγουδούσε ίσως και λίγο ειρωνικά για γυναίκες λίγο αγαθές γύρω στο 1950.
  44. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Μανώλης Ν. Κωβαίος, 93 ετών, αγρότης, από τη Χώρα.
  45. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Ευαγγελία Αντ. Μαύρου (Σοφής), 67 ετών, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι πρόκειται για “Συγκακχίσματα” (ρεφραίν) που τραγουδιούνταν και μαζί σε σκοπό Αποκριάτικο. Σημειώνει επίσης ότι η πληροφοριοδότρια, γεννημένη το 1921 θυμόταν ως παιδί  7-8 χρονών (γύρω στα 1930) το Μιχάλη το Καμινιώτη σε χορό στη Λόζα να το λέει. Ανήκει στην κατηγορία των τραγουδιών της περισυλλογής μετά το ξεφάντωμα των Απόκρεων.
  46. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Διασυνώ Μ. Λουδάρου, 86 ετών, από την Αρκεσίνη.
  47. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Σίμος Γ. Γιαννακός (του Καστάνη), 55 ετών. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι, σύμφωνα με τον πληροφοριοδότη, το δίστιχο τραγουδήθηκε σε σκοπό Αποκριάτικο συρτό με προεξάρχοντα και χορωδία τις Απόκριες του 1988.
  48. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Αντ. Λ. Φωστιέρης, 79 ετών, αγρότης, από τη Χώρα, ο οποίος του το τραγούδησε. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι  το δίστιχο ανήκει στη σειρά των αποκριάτικων τραγουδιών, που προτρέπουν σε διασκέδαση ταυτόχρονα με την υπόμνηση του πρόσκαιρου της ζωής (ο Ν. Πολίτης το κατατάσσει στα γνωμικά). Σημειώνει επίσης ότι το δίστιχο τραγουδιόταν σε σκοπό Αποκριάτικο συρτό (Αποκριανό) με προεξάρχοντα και χορωδία.
  49. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Σίμος Γ. Γιαννακός, (του Καστάνη), 56 ετών, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο τραγουδιόταν σε σκοπό Αποκριάτικο συρτό, στη σειρά των αποκριάτικων τραγουδιών που τραγουδιούνταν το απόγευμα της Καθαρής Δευτέρας. Σημειώνει επίσης ότι πολλές φορές, εισαγωγικά πριν το δεύτερο στίχο χρησιμοποιούσαν ως γέφυρες τα: «μα τη Παναγιά», το «ωχ αμάν», το «άντε», το «αμάν-αμάν», ως περάσματα από τον πρώτο στο δεύτερο στίχο.
  50. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του και τραγουδιστής για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Γ. Α. Νομικός (Καζατζίδης), 62 ετών, βιόλαζης, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι ως εισαγωγές στον πρώτο και στο δεύτερο στίχο χρησιμοποιούνταν τα: α) ε ε κι αμάν-αμάν β) ε ε (..ε..ε..ε..ε). Η πληροφορία προέρχεται από ηχογραφημένο γλέντι το 1990. Σημειώνει επίσης ότι το δίστιχο ήταν από τα συνηθισμένα στην αρχή του γλεντιού.
  51. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Αντ. Λ. Φωστιέρης, 79 ετών, αγρότης, από τη Χώρα.
  52. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητές του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν οι: Μάρκος Ν. Μενδρινός , 60 ετών, αγρότης, από το Βρούτση-Λεύκες και ο  Σίμος Γ. Γιαννακός (Καστάνης), 56 ετών, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο συνηθιζόταν πολύ στις Απόκριες και τραγουδιόταν σε σκοπό Αποκριάτικο συρτό.
  53. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Αντ. Ι. Πράσινος, 80 ετών, μαραγκός. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο αποτελεί σημαντικό στοιχείο που δείχνει τη δύσκολη επιβίωση των Αμοργιανών στο πρώτο μισό του αιώνα, το χιούμορ και την αισιοδοξία τους.
  54. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορήτριά του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν η: Ειρήνη Δ. Μαύρου (του Σκυλίτση), 88 ετών, φουρνάρισσα, γ’ δημοτικού, από τη Χώρα.
  55. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γεωργίου Μαύρου, πληροφορητής του για το συγκεκριμένο δίστιχο ήταν ο: Ι. Γαβράς, 62 ετών, αγρότης, από τη Χώρα. Σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι το δίστιχο τραγουδούσε ο πατέρας του πληροφορητή, Γ. Ι. Γαβράς και ότι τραγουδιόταν όταν χόρευε παντρεμένη γυναίκα. Σημειώνει επίσης ότι το τραγουδούσαν οι οργανοπαίκτες σε παντρεμένες καθώς χόρευαν. Τέλος σημειώνει ο Γ. Μαύρος ότι σύμφωνα με τον Αντ. Λ. Φωστιέρη, 79 ετών, αγρότη, από τη Χώρα, εναλλακτικά χρησιμοποιούνταν το: «Να χαίρεσαι τον άντρα σου…». Ο τελευταίος πληροφορητής άκουσε το δίστιχο από το λαουτιέρη Κ. Νικ. Γιαννακό (Κωνσταντή του Φιγουρινιού).
Multimedia
Return